پولدار شدن همه انسانها امکان پذیر است؟
پولدار شدن همه آدمها یکی از آرزوهای دوران کودکی ما بود. متاسفانه این آرزو امکانپذیر نیست.
در ابتدا باید به تعریف پول بپردازیم
منابع کره زمین محدود است. در گذشته برای مبادله و دریافت کالا از این منابع استفاده میشد. برای مثال کسی که به پوست چرمی نیاز داشت، در مقابل ۱ واحد پوست، به اندازه ۱ گونی گندم، به طرف مقابل تقدیم میکرد.
با این حساب بر اساس وزن و مقدار هر چیز و همچنین میزان فراوانی آن، ارزش کالاها و منابع مشخص میشود. برای همین گوشت حیوان با ارزشتر از میوه جنگلی میشد!
از آن جایی که محدودیت منابع و همچنین مشکلات در انتخاب کالاها به وجود آمد، انسانها اقدام به ساخت یک کالای اعتباری کردند. هنوز پول اختراع نشده بود. برای با ارزش کردن آن بهترین و خاصترین فلز یعنی طلا انتخاب شد و بدین ترتیب سکه طلا معیار قرار گرفت. امروزه در هر بازاری ارزش یک کالا معیار است. برای نمونه در بازار نفت، نفت برنت دریای شمال و در بازار ارز، دلار ایالات متحده آمریکا به عنوان معیار و مبنا انتخاب شده است.
اما اسکناس کاغذی چگونه با ارزش میشود؟
مهمترین مساله در امور اقتصادی، پشتوانه مالی و اعتباری است. یعنی به همان میزان و ارزش که اسکناس چاپ میشود، باید طلا یا دیگه منابع با ارزش به عنوان ذخیره قرار بگیرد. هرچقدر میزان چاپ اسکناس برای یک ارز (مثلا بولیوار کشور ونزوئلا) بدون افزایش میزان ذخیره، بیشتر شود، ارزش آن اسکناس کمتر و در اصطلاح افزایش تورم به وجود میآید. البته این تنها دلیل تورم نیست.
بدین ترتیب همان میزان که پول یا اسکناس در دنیا وجود دارد، به همان نسبت منابع زمین دستنخورده و ذخیره شده باقی میمانند. دولتها نیز از صندوق ثروت ملی به عنوان نهادی برای حفظ ارزش داراییهای کشور استفاده میکنند. ایران، امارات متحد عربی، کویت و نروژ منابع صندوق خود را به سرمایهگذاری در صنایع نفت و گاز اختصاص دادهاند. صندوق دیگر کشورها مانند چین، سنگاپور و شیلی از تنوع سرمایهگذاری بیشتری برخوردار است. در خصوص صندوق ثروت ملی در ویکیپدیا بخوانید.
آیا همه انسانها میتوانند واقعا پولدار شوند؟
با این حال باید دید آیا همه انسانها در همه نقاط دنیا به یک اندازه به منابع زمین دسترسی دارند و میتوانند به همان اندازه پولدار شوند؟
اگر نفت را یک ثروت در نظر بگیریم، آیا مردمی که در ونزوئلا به نفت دسترسی دارند با مردمی که در سوئیس تقریبا به هیچ منابع زمینی دسترسی ندارند، میتوانند در یک میزان از ثروت و رفاه قرار بگیرند؟ از کلیدیترین عوامل در ثروت و رفاه، رشد تجارت وجود واردات و صادرات است.
موارد بسیار زیادی در ثروتمند کردن انسانها نقش دارد. یکی از بهترین نعمتها، طمع و حرص است (با حقخوری دیگران اشتباه گرفته نشود). کسی که ثروت بیشتری دوست دارد و همچنین میخواهد خانه مجللتر داشته باشد و البته حقوق کسی را پایمال نمیکند، طبیعیست باید ثروت بیشتری به دست بیاورد.
باید بپذیریم که همه انسانها به یک اندازه به منابع دسترسی ندارند. موارد دیگری مانند آزادی، امنیت سرمایهگذاری، ضمانت اجرایی دولتها و انگیزههای اجتماعی میتواند از مهمترین عوامل ایجاد انگیزه در مردم هر جامعه شود. باید دید آیا این انگیزهها تامین میشود یا خیر!