جواد ظریف وزیر امور خارجه دولت یازدهم و دوازدهم جمهوری اسلامی چگونه در شبکه‌های اجتماعی به تعامل با کاربران و مخاطبین پرداخت؟

چندی پیش محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه دولت ایران به یوتیوب پیوست. ویدئوها و پیامدهایی که ایشان ضبط کرده‌اند به زبانهایی فراتر از زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده است. اما به راستی این عضویت در شبکه‌های اجتماعی چه سودی برای سیاست‌مداران به خصوص دیپلمات‌های ایرانی دارد؟
تا ۱۰ سال پیش هر سیاست‌مداری در دنیا برای انتشار سخنانش که یا حاصل تفکرات خودش یا درخواست‌های مردم کشورش بود، نیاز به گردآوری کنفرانس خبری، مصاحبه خبری با یک شبکه تلویزیونی و یا روزنامه داشت. آنها از این طرق که نیازمند صرف زمان بسیار بود با جامعه جهانی ارتباط برقرار می‌کردند. اما از مشکلات این روش عدم دسترسی راحت مردم برای مشاهده مجدد و عدم مشاهده بازخوردهای عمومی از سخنان آنان بود.

در چند سال اخیر با عضویت سیاست‌مداران جهان در شبکه‌های اجتماعی چون فیسبوک و توییتر احساس نزدیکی بین مردم و سیاست مداران افزایش چشم‌گیری داشت به گونه‌اى که در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۲ ایالات متحده کمپین رسانه‌ای باراک اوباما به خوبی توانست نظر اکثریت جوان جامعه آمریکا که عضو این شبکه‌ها بودند را به خود جلب کند.

در مرداد ماه ۱۳۹۲ جواد ظریف پس از کسب رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی فعالیت رسمی خود را در رسانه‌های اجتماعی آغاز نمود و رسانه ظریف را بدون صرف کمترین هزینه به راه انداخت.

ظریف به خوبی در فیسبوک (و امروز توییتر و اینستاگرام) با زبان مردم و جوانان ایران با آنها صحبت کرد و برای ۵۰ درصد جامعه آمریکایی که عضو توییتر هستند پیام واقتی ملت ایران را مخابره کرد و هم اکنون نیز با فعال کردن شبکه اینترنتی خود در یوتیوب صدا و سیمای مردم ایران را به گوش جهانیان می‌رساند.

بدون شک اگر این روند رسانه‌ای طی نمی‌شد بسیاری از مردم دنیا به علت عدم دسترسی به منابع واقعی دیدگاهشان نسبت به مردم و سیاست‌های جدید دولت ایران، عوض نمی‌شد.

حساب ظریف در شبکه‌های اجتماعی

در شبکه‌های اجتماعی مختلف می‌توانید جواد ظریف را دنبال کنید. او در شبکه اجتماعی اینستاگرام برای مخاطبین داخل ایران محتوا تولید می‌کند.

توییتر (jzarif) | فیسبوک (jzarif) | اینستاگرام (jzarif_ir)

مهر ماه امسال، شبکه عصر جوان مقاله‌ای با عنوان اطلاعات بیش‌از ۳۷۰هزار ایرانی در فیس‌بوک در معرض خطر منتشر کرد. در این مقاله به بررسی برخی نرم‌افزارهای ایرانی فیسبوک که قادر به دزدی اطلاعات کاربر می‌باشند پرداخته شده است. در کنار آن به شما یاد روش بلاک کردن چنین برنامه‌هایی آموزش داده می‌شود. هرچند علت اصلی این دزدی‌ها عدم رعایت امنیت از سوی خود کاربر می‌باشد. برای نمونه وقتی شما تصمیم به عضویت در برنامه همسر شما چه شکلی خواهد بود؟ می کنید، این برنامه درخواست تمام اطلاعات شما از جمله، عکس‌ها، ایمیل‌تان، دوستانتان، و … را می‌کنند و شما برای استفاده از این برنامه، مجبورید این موارد را تایید کنید!

امروز یک برنامه ایرانی نظرم را جلب کرد! شرکت مهر ارقام رایانه چند سالیست اقدام به انتشار برنامه‌های ادبی (دُرج) از مشاهیر کشور می‌کند. زمستان ۱۳۹۰ این شرکت نسخه اول برنامه هدیه ادبی را در فیسبوک منتشر می‌کند.

این برنامه فقط اطلاعات ساده شما که شامل نام شما، عکس پروفایلتان، تاریخ تولد و لیست دوستانتان (در صورت انتشار عمومی) را درخواست می‌کند. بدین ترتیب متوجه می‌شویم این برنامه به هیچ عنوان به اطلاعات خصوصی ما دسترسی پیدا نمی‌کند و حتی ایمیل مارا برای تبلیغات و ایمیل مارکتینگ بدست نمی‌آورد!

این برنامه برای علاقه‌مندان به ادبیات طراحی شده و شما می‌توانید به انتخاب یکی از موضوعات آن به ابیات مرتبط بروید. سپس اقدام به انتخاب یک بیت کرده و فقط برای یکی از دوستانتان ارسالش کنید! فیسبوک به برنامه‌ها اجازه می‌دهد فقط ۵۰ دوست را برای ارسال پیام‌ روی دیوار دوستان استفاده کننده، ارسال کنند. اما هدیه ادبی برای جلوگیری از ارسال اسپم، فقط به شما اجازه ارسال یک شعر برای یک دوست در هر نوبت می‌دهد.

ᴥᴥᴥᴥᴥᴥᴥ

پ.ن:  بنده هیچ گونه ارتباطی با مسئولین این شرکت و سازندگان برنامه ندارم. آشنایی من با درج به سال ۱۳۸۶ و انتشار برنامه درج ۲ بر میگردد. در آن زمان با درج ۲ داستان رستم و اسفندیار شاهنامه را خواندم! متاسفانه به خاطر برخی مسائل بعد از آن نتوانستم به سراغ این برنامه بروم و فقط فعالیت‌های معرفی برند دُرج را در اینترنت دنبال می‌کردم. امیدوارم برنامه نویسان ایرانی با حفظ حریم خصوصی کاربر، برنامه‌های خلاقانه جدیدی برای رسانه‌های اجتماعی بسازند.

وبسایت اپلیکیشن‌های اجتماعی اقدام به معرفی برنامه‌های ایرانی امن رسانه‌های اجتماعی می‌کند.

خیریه و امور این چنینی دیگر مثل سابق توجه افراد را جلب نمی‌کنند.

نیما اکبرپور:

با سوءاستفاده از احساسات خیرخواهانه مردم، برای صفحات خود لایک گردآوری می‌کنند! شوربختانه بسیاری از کاربران دلسوز هم گمان می‌کنند که در حال انجام کار خیرند.

فکر کنم متوجه موضوع این نوشته شدید. اول از خودم شروع می‌کنم.

بخاطر دارم دو سال پیش وقتی تصویری از کودکی که مبتلا به سرطان، خانواده‌ای مبتلا به ایدز، فردی ناتوان از داشتن زندگی مناسب، نوزادی زیبا و کودکی که مورد ضرب و شتم واقع شده مشاهده می‌کردم به سرعت برای نشان دادن ابراز همدردیم این عکس رو لایک می‌کردم و حتی گاهی اون رو با دوستام به اشتراک می‌گذاشتم.

طی یک سال گذشته باورم نمی‌شود که دیگر احساسی نسبت به هیچ‌کدام ندارم. این حالت زمانی بیشتر شد که متوجه شدم فیسبوک مطالب منتشر شده توسط صفحات و افراد را اول برای ۲۰ درصد از دوستان و اعضا نشان می‌دهد و سپس اگر نیمی از این افراد محتوای منتشر شده را لایک کرده و به اشتراک بگذارند، برای اعضای بیشتری هم نمایش داده می‌شود. برای اینکه بی‌خودی اون صفحه و محتوایش در نیوز فید بالا نرود و افراد بیشتری این را نبینند حتی لایک هم نمی‌کنم!؟

با استاد شعبانعلی در این باره صحبت کردم و بهم گفتند یه جورایی مثل فرمانده‌های نظامی و سیاست‌مدارا شدی و هیچ احساسی دیگه نسبت به این مسائل عاطفی که در فیسبوک میچرخه نداری!

بله درسته. این دو سال مشاهده مداوم این تصاویر (تصاویر کشته شدگان راه وطن که مدام منتشر می‌شه فراموش نشه) باعث شده بی احساس بشم به چنین مسایلی مربوط به خیریه.

برای این حرف هنوز تحقیق علمی و مستند در جامعه فیسبوک فارسی صورت نگرفته (یا شاید هم من اطلاع ندارم) ولی با مشاهده فعالیت کاربران تازه وارد فیسبوک و تعداد بالای لایک‌ها و مطالب احساسی که به اشتراک می‌گذارند و کم کم در طول زمان کمرنگ می‌شود، می‌بینم مدیری که برای یک لایک این مطالب را منتشر می‌کند، کم کم احساسات جامعه خودش را میکشد.

ᴥᴥᴥᴥᴥᴥᴥ

محمدرضا شعبانعلی:

چند روزی است که در حال بررسی و ریشه یابی هستم. اینکه چرا مردم به «من» راحت تر از «کودکان محروم» پول میدهند!!

نظر جمعی از دوستانم را که در حوزه رسانه فعال هستند جویا شدم و در نهایت ناامیدی، پاسخ مشترکی دریافت کردم: «مردم به کلمه خیریه حساس شده اند».

استاد عزیزم آقای محمدرضا شعبانعلی تلاش فراوانی برای برگزاری این همایش کردند و متاسفانه تنها اشتباهشان این بود که به جای استفاده از جمله سمینار توقف اضطراری همراه با من از جمله سمینار توقف اضطراری برای کودکان نیازمند استفاده کردند!